چالش‌های کلیدی جریان آزاد اطلاعات
در بسیاری از کشورها نیاز به تصویب قوانینی که از جریان آزاد اطلاعات حمایت می‌کنند، تبدیل به چالشی حیاتی شده است؛ این مورد بیانگر این نکته است که اتخاذ قوانین برای صیانت از حق دسترسی آزاد به اطلاعات چندان ساده بنظر نمی‌رسد.
قوانین جریان آزاد اطلاعات در محتوا و دامنه و اثر، متفاوت هستند و اجرای آنها متکی بر عوامل بسیاریست:
از اصول قوانین اساسی تا در دسترس بودن منابع و نیروهای انسانی آموزش دیده برای اجرای آن تا پویایی جامعه مدنی شامل فعالیت شفاف سازمان‌های مردم نهاد و خبرنگاران حقیقت‌یاب حرفه‌ای و ظرفیت شهروندان برای استفاده از این قانون.
حتی شاهد این بوده‌ایم که با وجود تصویب قانون جریان آزاد اطلاعات می‌شود از طریق وضع مکانیسم‌های سخت برای دسترسی به اطلاعات و اجرای ضعیف طرح، مزایای آن را کاهش داد؛ استفاده‌های سلیقه‌ای از استثنائات یا ارجاع به قوانین دیگر برای جلوگیری از دسترسی به جریان آزاد اطلاعات، وضعیت نابه سامان سیستم‌های ضبط و بایگانی و نظارت‌های ضعیف بر اجرای قانون از میزان تاثیرگذاری و محاسن این قانون کاسته است.
با این حال ذکر این مورد خالی از لطف نیست که بزرگترین چالش موجود مربوط به ظرفیت عمومی نیست بلکه ایجاد یک جهش از یک فرهنگ محرمانه و مخفیانه به شفافیت مسئله ساز است بنابراین ارتقا و ایجاد تغییر در ذهنیت حکومت‌ها برای مشروعیت‌یابی تقاضای دسترسی به اطلاعات بر آگاه‌سازی عموم مردم اولویت دارد.
بهره‌گیری از ظرفیت‌های دولت الکترونیک و فناوری اطلاعات و ارتباطات برای اجرایی سازی جریان آزاد اطلاعات و به منظور تشویق شهروندان به مشارکت و ترویج شفافیت بیشتر از اهمیت بالایی برخوردار است.
یونسکو با دولت‌ها و جامعه مدنی برای حل چالش‌های فوق‌الذکر، از طریق تقویت زمینه‌های گفتگو و ارائه مشاوره فنی در پروسه طرح پیش‌نویس جهت تصویب و مراحل اجرایی این قانون، همکاری می‌کند. این سازمان همچنین در راستای آگاه‌سازی برای ایجاد ظرفیت عمومی با هدف کمک رسانی به مقامات دولتی، شهروندان، رسانه‌ها و دیگر کنشگران اصلی، تلاش مضاعفی را انجام می‌دهد. همچنین از طریق حمایت و تشویق از تحقیقات درباره‌ی وضعیت این قانون در سراسر جهان و تسهیل اشاعه دانش و کمک به تنظیم استانداردها از طریق بحث‌های چند جانبه در سطح کشور، برای اجرایی شدن دسترسی آزاد به اطلاعات ، فعالیت می‌کند.
برگردان از وبسایت یونسکو
نظر شما :