معرفی کتاب: مقدمهای بر مطالعات علم و فناوری
کتاب مقدمهای بر مطالعات علم و فناوری آخرین پیشرفتهای این حوزه را بیان کرده و در ادامه سعی میکند نقشه راهی در زمینههای پیچیده بین رشتهای مطالعات علمی و فن آوری برای دانشجویان ترسیم کند.
مطالعات علم و فناوری (STS) یک میانرشتهای پویا و به سرعت در حال توسعه است که در شمال امریکا و اروپا تاسیس شده است. این رشته نتیجه ترکیب کار جامعه شناسان، مورخان، فیلسوفان، انسان شناسان و پژوهشگران سایر حوزهها (از جمله علوم پزشکی و فناوری) است. از آنجا که STS یک حوزه میانرشتهای است، زمینه فوق العاده متنوع و نوآورانهای در رویکردهای آن شکل میگیرد. از آنجایی که علم و فنآوری را بررسی میکند، یافتهها و بحثهای آن تا حدودی در مواجهه با دنیای مدرن تاثیرگذار است. این کتاب به بررسی بخشی از حوزههای اصلی در این زمینه میپردازد:حوزههایی که یک مبتدی در STS قبل از حرکت باید آن ها را بداند.
توجه ویژه این کتاب به جنبههای فلسفی و جامعه شناختی علم و تکنولوژی بوده و در ادامه به کاوش موضوعات اصلی مانند رئالیسم، برساخت اجتماعی، گفتمان، عینیت و درک عمومی علم با ذکر مطالعات تجربی متعدد و نمونههای توضیحی میپردازد. همچنین این کتاب شامل مواد جدید در مورد دانش علمی اقتصاد سیاسی و دانش تکنولوژیکی و دموکراتیزه کردن تصمیمات فنی است. از دیگر ویژگیهای این کتاب میتوان به بهبود متن، ارجاعهای به روز شده، سازماندهی مجدد فصل و موارد عینی در مورد پزشکی و فناوری اشاره کرد.
در این کتاب سرجیو سیسموندو مرور مختصری از علم و فناوری ارائه میدهد و پیش زمینههای ناگفته STS را از طریق فلسفه به طرق دیگری مورد مطالعه قرار میدهد که ممکن است برای دانشجویان کارشناسی که با متفکران نظیر هیوم، کانت و ویتگنشتاین و همچنین مفاهیمی نظیر القاء، ناسازگاری و پوزیتیویست آشنا نیستند، چالش برانگیز باشد.
سیسموندو این کتاب را در شانزده فصل ارائه میدهد، در هر فصل به یک سنت نظری یا رویکرد روش شناختی و یا یک موضوع مرتبط و ریشهای پرداخته است. تقریبا 30 کادر توضیحی در در سراسر کتاب وجود دارد که جزئیات بیشتری در مورد مفاهیم خاص و موردی مطرح میکند. از آنجا که وابستگی بین فصل ها زیاد نیست، فصل ها را میتوان به صورت انتخابی و با هدف خاصی مطالعه کرد.
هدف این کتاب این است که یک دید کلی از این رشته برای هر خواننده علاقه مندی که با یافته ها و ایدههای اولیهSTS آشنا نیست فراهم کند. این کتاب ممکن است به عنوان پایهای برای یک دوره کارشناسی، فوق لیسانس یا شاید سطح تحصیلات تکمیلی در STS استفاده شود یا همینطور به عنوان بخشی از یک فعالیت اضافی در
دورههای متمرکز قرار بگیرد؛ به عنوان مثال میتواند در مطالعه اجتماعی پزشکی، STS و محیط زیست، فناوریهای تولید مثل، یا علم و سیاست عمومی استفاده گردد. از آنجایی که کسی که چنین دورههایی را در برنامهریزی میکند، میداند که چگونه این موضوعات باید مورد توجه قرار بگیرند به این موضوعات در اینجا پرداخته نشده است.
با این حال، مطالعه این کتاب میتواند با تعدادی از مطالعات موردی، و همینطور با تعدادی از مقالاتی که در کتاب به آن اشاره شده است، همراه شود.
Sismondo, S. (2010). An introduction to science and technology studies (Vol. 1). Chichester: Wiley-Blackwell.
گردآوری: رضا رستمی (دانشجوی کارشناسی ارشد سیاستگذاری علم و فناوری دانشگاه صنعتی شریف)
با سپاس از دکتر مصطفی تقوی (عضو هیئت علمی گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف)
نظر شما :